Từ ngày 1/10, phụ nữ độc thân tại Việt Nam đã có thể tiếp cận các phương pháp hỗ trợ sinh sản như đông lạnh trứng và thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) nếu có nhu cầu làm mẹ — không cần phải có chỉ định y tế như trước đây.

Quy định này được nêu rõ trong Nghị định 207/2023/NĐ-CP của Chính phủ, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bảo đảm quyền sinh sản và quyền làm mẹ của phụ nữ độc thân. Trước đây, theo Nghị định 10/2015/NĐ-CP, phụ nữ độc thân chỉ được thực hiện IVF khi có lý do y khoa. Từ nay, chỉ cần có nguyện vọng, họ đã đủ điều kiện để tiếp cận kỹ thuật hỗ trợ sinh sản này.

Bước tiến lớn về quyền sinh sản và bình đẳng giới

Quy định mới giúp phụ nữ chủ động hơn trong việc làm mẹ, không bị ràng buộc bởi tình trạng hôn nhân hay sức khỏe sinh sản. Đây cũng là xu hướng phổ biến tại nhiều quốc gia phát triển như Tây Ban Nha hay Đan Mạch, nơi IVF cho phụ nữ độc thân đã trở thành lựa chọn an toàn, hợp pháp và minh bạch.

Theo bác sĩ Mai Xuân Phương – nguyên Vụ phó Vụ Truyền thông - Giáo dục, Tổng cục Dân số (Bộ Y tế), chính sách này là một bước tiến quan trọng để bảo đảm quyền sinh sản, thúc đẩy bình đẳng giới và nâng cao chất lượng dân số. Tuy nhiên, để chính sách phát huy hiệu quả, cần có hệ thống hỗ trợ đồng bộ về pháp lý, y tế và xã hội để bảo vệ quyền trẻ em, giảm kỳ thị và giúp các bà mẹ đơn thân nuôi dạy con tốt nhất.

IVF – Kỹ thuật hỗ trợ sinh sản phổ biến tại Việt Nam

Bệnh viện Từ Dũ là một trong những cơ sở tiên phong thực hiện IVF tại Việt Nam từ năm 1998. Tính đến nay, hơn 150.000 em bé đã chào đời nhờ phương pháp này. Hiện cả nước có hơn 50 cơ sở hỗ trợ sinh sản với tỷ lệ thành công IVF đạt tới 70%.

Quy trình IVF cho phụ nữ độc thân thường sử dụng tinh trùng hiến từ ngân hàng tinh trùng — nguồn vô danh, được bảo mật tuyệt đối thông tin người hiến. Trứng của người phụ nữ sẽ được lấy ra, thụ tinh với tinh trùng, sau đó tạo phôi và cấy trở lại vào tử cung.

Đông lạnh trứng – lựa chọn chủ động của nhiều phụ nữ

Bên cạnh IVF, đông lạnh trứng cũng là phương pháp được nhiều phụ nữ độc thân lựa chọn. Trứng được lấy ra từ buồng trứng, bảo quản trong điều kiện đặc biệt. Khi có nhu cầu sinh con, trứng sẽ được rã đông, thụ tinh và cấy phôi vào tử cung. Nhờ công nghệ này, phụ nữ vẫn có thể mang thai và sinh con khỏe mạnh dù đã qua độ tuổi sinh sản tối ưu.

Nhiều trung tâm lớn như Bệnh viện Phụ sản Trung ương, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, Bệnh viện Bưu Điện hay Bệnh viện Đại học Y Hà Nội ghi nhận số lượng phụ nữ độc thân gửi trứng tăng đều hằng năm. Riêng tại Bệnh viện Bưu Điện, hiện có khoảng 350 trường hợp trữ trứng, với 5–7 trường hợp mới mỗi tháng.