1. Nuôi phôi trong IVF là gì?
Trong quá trình thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), sau khi trứng và tinh trùng được kết hợp thành công trong phòng thí nghiệm, phôi sẽ bắt đầu phát triển. Giai đoạn nuôi phôi là bước quan trọng giúp bác sĩ theo dõi sự phát triển của phôi để chọn ra những phôi khỏe mạnh nhất, tăng cơ hội làm tổ và mang thai thành công.
Thông thường, phôi được nuôi đến ngày 3 (phôi phân chia) hoặc ngày 5 (phôi nang) trước khi chuyển vào tử cung người mẹ. Mỗi giai đoạn đều có đặc điểm, ưu – nhược điểm riêng và ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả IVF.
2. Phôi ngày 3 là gì?
Phôi ngày 3 (hay còn gọi là phôi 6–8 tế bào) là giai đoạn mà phôi đã trải qua ba lần phân chia kể từ khi thụ tinh. Ở giai đoạn này, bác sĩ có thể đánh giá sơ bộ về tốc độ phân chia tế bào, hình dạng và độ đồng đều của phôi.
Ưu điểm của phôi ngày 3:
-
Thời gian nuôi ngắn, giảm rủi ro phôi ngừng phát triển trong phòng lab.
-
Phù hợp với những trường hợp có ít phôi hoặc chất lượng phôi chưa cao.
-
Chi phí nuôi phôi thấp hơn so với phôi ngày 5.
Nhược điểm:
-
Chưa thể đánh giá chính xác khả năng phát triển toàn diện của phôi.
-
Khả năng làm tổ thấp hơn so với phôi ngày 5 vì còn cần trải qua thêm giai đoạn phát triển trong tử cung.
3. Phôi ngày 5 là gì?
Phôi ngày 5 (còn gọi là phôi nang) là giai đoạn phôi đã phát triển thành hàng trăm tế bào, hình thành cấu trúc phức tạp gồm khối tế bào trong (ICM) – phần sẽ phát triển thành thai nhi, và lớp tế bào ngoài (TE) – phần phát triển thành nhau thai.
Ưu điểm của phôi ngày 5:
-
Phản ánh chính xác hơn tiềm năng phát triển và khả năng làm tổ.
-
Giúp bác sĩ lựa chọn phôi khỏe mạnh nhất, tăng tỷ lệ thành công khi chuyển phôi.
-
Thích hợp cho sàng lọc di truyền phôi (PGT) trước khi chuyển.
-
Giảm nguy cơ đa thai, vì chỉ cần chuyển ít phôi vẫn đạt hiệu quả cao.
Nhược điểm:
-
Một số phôi có thể ngừng phát triển trước khi đến ngày 5, dẫn đến ít phôi để chuyển.
-
Chi phí nuôi phôi và sàng lọc cao hơn.
4. So sánh nuôi phôi ngày 3 và ngày 5
| Tiêu chí | Phôi ngày 3 | Phôi ngày 5 |
|---|---|---|
| Số tế bào | 6–8 tế bào | 100–200 tế bào |
| Cấu trúc | Đơn giản | Phức tạp, có khoang phôi |
| Tỷ lệ làm tổ | Thấp hơn | Cao hơn |
| Chi phí nuôi phôi | Thấp | Cao |
| Thích hợp cho | Người có ít phôi, phôi yếu | Người có nhiều phôi, chất lượng tốt |
| Thời gian nuôi | 3 ngày | 5–6 ngày |
5. Nên chọn nuôi phôi ngày 3 hay ngày 5?
Việc lựa chọn nuôi phôi ngày 3 hay ngày 5 không có đáp án chung cho tất cả các cặp vợ chồng mà phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của từng người:
-
Nếu bạn có ít phôi, chất lượng trung bình hoặc yếu, nuôi đến ngày 3 để tránh rủi ro phôi dừng phát triển là lựa chọn an toàn.
-
Nếu bạn có nhiều phôi chất lượng tốt, nuôi phôi đến ngày 5 giúp chọn lọc chính xác hơn, nâng cao tỷ lệ làm tổ và giảm nguy cơ thai ngoài ý muốn.
Bác sĩ sẽ dựa trên tuổi người mẹ, chất lượng trứng, tinh trùng và số lượng phôi tạo ra để đưa ra phác đồ tối ưu nhất.
Cả phôi ngày 3 và phôi ngày 5 đều có vai trò quan trọng trong hành trình IVF. Tuy nhiên, xu hướng hiện nay là ưu tiên nuôi phôi đến ngày 5 nếu điều kiện cho phép, bởi phôi nang thể hiện rõ hơn tiềm năng phát triển và tăng khả năng có thai.
Điều quan trọng nhất vẫn là sự phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ và cặp vợ chồng, lựa chọn phác đồ phù hợp, chăm sóc sức khỏe tốt để mỗi phôi thai đều có cơ hội trở thành một thiên thần nhỏ khỏe mạnh.